येँ महानगरया मेयरयात कानून माने याय्मखु धाय्गु छुट गनं दइ ?
दिलिप शाही ‘शान्तियज्जु’ | अनलाथ्व ११४३, साउन २ मंगलवाः
सामाजिक सञ्जालय् येँ महानगरपालिकाया मेयर बालेन साहया चर्चा जुयाच्वंगु दु । मेयर साहया ज्यायात कयाः चर्चा याय्गु झ्वलय् थीथी कथंया क्रिया व प्रतिक्रिया नं वय्गु यानाच्वंगु दु । विशेष यानाः मेयर साहं येँ महानगरपालिका दुने तयातःगु बँ पसः चीकेगु, थीथी थासय् तयातःगु मोटरसाइकल पार्किङ चीकेगु ज्या न्ह्याकाच्वंगु दु ।
फुटपाथ पसः तयाच्वंपिन्त थंगु खँयात कयाः गुलिस्यां तारिफ यानाच्वगु दुसा गुलिस्यां थःगु न्हिथं कमाइ यानाः नय्गु ज्या लाकाकाःगु धासें उकियात कयाः विरोध जुयाच्वंगु दु । येँ महानगरपालिकाया प्रहरीं बँ पसः चीकेगु झ्वलय् लँय् तयातःगु पसः चीकूगु जक मखसें खःमू, ठेलागाडा वा साइकललय् तयाः मीगु सामान जक मखु साधन नापं जफत याय्गु यानाच्वंगु दु । बँ पसःया कारणं लँय् जाम जूगु धासें फुटपाट चीकेगु अभियानं छखे मेयर बालेनया तारिफ याय्गु यानाच्वंगु दुसा मेखे विरोधया सः नं उतिकं थ्वयाच्वंगु दु ।
खःm येँ महानगरया सवारी जाम म्ह्वः याय्माः । थ्व खँय् विवाद मदु । अले मू सतकय् वा सतकपेटीइ तयातःगु पसः चीकेमाः । सतकपेटीइ तयातःगु पसःया कारणं लँजुवाःयात पंगः थनाच्वंगु दु । सतकपेटीइ तयातःगु पसः चीकेवं छुं भचा लँजुवाःतय्त ग्वहालि हे जूगु दु । तर येँ महानगरपालिकाया प्रहरीं सतकपेटी जक मखु, यातायात साधनयात गुगु नं कथंया पंगः थनामच्वंगु पसः नं चीकेगु यानाच्वंगु दु । थुकिं यानाः मेयर साहया विरोध जुयाच्वंगु खः । अझ जफत याःगु सामान लित बीगु झ्वलय् नं बछि जक सामान लित बीगु यानाच्वंगु दु । मेगु सामान नगरप्रहरीं छु याइगु खः धइगु खँ आःतक जनतां स्यूगु मदुनि । मेखे गुलिखे दुने दुने गल्लीइ लाःगु सामान नं जफत याय्गु यानाच्वंगु दुसा थीथी थासय् दिकातःगु मोटरसाइकल ट्राफिक प्रहरी लिसे जानाः ल्ह्वनायंकेगु यानाच्वंगु दु । मेयर साहया आदेश कथं यानाच्वंगु गुलिखे ज्यायात कयाः कानुनी न्ह्यसः नं ब्वलनाच्वंगु दु ।
येँ महानगर प्रहरीं फुटपाथ पसः सामान जफत याय्गु यानाच्वंगु दु । तर कानुनतः अज्याःगु सामान जफत याय्गु अधिकार येँ महानगरपालिकायात मदु । न त थ्व अधिकार सरकारयाके हे दु । थ्व अधिकार दुसा केवल अदालतयात दु । तर थःगु हे आदेशया नामय् नगर प्रहरीं यानाच्वंगु गलत ज्यायात मेयर साहं भिंकेत धाःसा स्वयाच्वंगु मदु । मेयर साहया आदेशया नामय् थीथी थासय् अनावश्यक रुपं हस्तक्षेप याय्गु ज्या नं महानगर प्रहरीं यानाच्वंगु दु । लँ तबाला याय्गु नामय् सर्वसाधारणया जनताया छेँया पःखाः थुनेगुनिसें गुलिखे गलत ज्या महानगर प्रहरीं यानाच्वंगु दु । थथे लाथेपाथे याय्गु झ्वलय् स्थानीय जनतां आदेशया भ्वँ ग्व धाय्वं लिहां वय्माःगु अवस्था नं जुयाच्वंगु दु । देय् न्ह्याकेगु नितिं कानुनी अनुशासन माः । तर मेयर साहं यानाच्वंगु गुलिखे ज्यां कानुनया तप्यंक उल्लंघन जुयाच्वंगु दु ।
वंगु छुं न्हिं न्ह्यः जक छगू भारतीय फिल्मय् नेपाःया विभूति सीता भारतया म्ह्याय्मचा जूगु धइगु खँया बहानाय् येँया थीथी थासय् च्वंगु सिनेमा हलय् सिनेमा क्यनेज्या दिकेगु आदेश मेयर साहं बिल । उकियात कयाः चलचित्र वितरकतय्सं उच्च अदालत यलय् मुद्दा दर्ता यात । मुद्दाया सुनुवाइ यासें अदालतं हिन्दी फिल्म हलय् क्यनेमते धइगु आदेश कार्यान्वयन मयाय्त आदेश बिल । तत्काल मेयर साहं थम्हं अदालतया आदेश माने याय्मखु धकाः सामाजिक सञ्जालय् पोष्ट यात । गुगु पोष्टयात कयाः नं पक्ष व विपक्ष दथुइ छगू कथं बहस न्ह्यात । तर देय्या संविधान व कानुन माने मयाय्गु धइगु छगू पदय् स्थापित जुयाच्वम्ह व्यक्तियात ल्वःगु खः कि मखु धइगु न्ह्यसः धाःसा ब्वलनाच्वंगु दु । देय्या छम्ह मेयरं हे देय्या संविधान व कानुन माने मयाय्गु खँ धाय्गु खःसा कानुनयात सुनां माने याय्गु ? कानुन माने मयाय्गु खःसा थःगु विरुद्ध लाःगु मुद्दायात कयाः छाय् अदालतय् वनेगु ? यदि मेयर साहं थें देय्या फुक्क जनप्रतिनिधिं कानुन माने याय्मखु धाल धाःसा देय्या अवस्था छु जुइ ?
गुगुं नं देय्या नागरिकं सम्बन्धित देय्या कानुन माने याय्त बाध्य जुइ । यदि उकथं कानुन उल्लंघन यात धाःसा अदालतं माःगु कथं कानुनी कारबाही याय्फु । थ्व विश्वन्यंकया प्रचलन खः । अले येँया मेयर साहयात जक देय्या कानुन माने याय्मखु धाय्गु छुट गनं दइ । अदालतं गलत आदेश बिल धाःसा उकियात उपाय मालेगु थाय् अदालत हे खः । अले देय्न्यंकंया स्थानीय सरकार धइगु नेपाःया संविधान व कानुन कथं स्थापित जूगु संस्थात खः । नेपाःया संविधान व कानुन कथं स्थापित संस्थां हे कानुन माने मयाय्गु धइगु तःधंगु विडम्बना खः । कानुन फुकसितं बराबर जुइ, सर्वसाधारण जनता जुइमा, अथवा देय्या उच्च पदय् थ्यंपिं राजनीतिक व्यक्ति वा कर्मचारी ।
अथेला स्वनिगः नेपाःया राजधानी खः । अले राजधानीइ वयाः छुं याय्गु म्हगस विश्वया जनतां खंकेगु यानाच्वंगु दु । स्वयम् मेयर साहया खँ ल्हाय्गु खःसा वय्कः न्हापा येँया स्थानीय वासिन्दा मखु । वय्कःया परिवार नं छुं ई न्ह्यः जक येँय् वयाः च्वंवःगु खः । अथे धइगु ब्वनेत वा लजगाः याय्गु नितिं नं आपालं मनूत राजधानी वय्गु यानाच्वंगु दु । अले राजधानीइ वय्धुंकाः थन हे छेँ दय्काः च्वंपिं मनूत स्वनिगलय् आपालं दु । उकथं हे रोजगारीया नितिं नं देय्न्यंकया मूनत स्वनिगलय् वय्गु यानाच्वंगु दु । थःगु थासय् रोजगारी मदयाः राजधानीइ छुं याय्त वइपिंत पनेगु ज्या गुगु जुयाच्वंगु दु, थुकिं छखे बेरोजगार अप्वय्की सा मेखे थन हे छुं यानाः नय् धाइपिंत हतोत्साही यानाच्वंगु दु । देशय् अवसर मदु धकाः थौं लखौं जनता विदेश वनेगु यानाच्वंगु दु । तर छुं छुं मनूत थःगु देशय् ज्या यानाः नय्धाःसां उमित लित्तुलीगु ज्या उचित मखु ।
