२०८१ श्रावण ७, सोमबार

मिसा पत्रकारतय्‌गु समस्या व चुनौति

सिल्भिया राजोपाध्याय
 
संख्यात्मक हिसाबं धायेगु खःसा थुथाय् मिसा पत्रकारतय्‌गु ल्याः अप्वयाच्वंगु दु । न्हापा पत्रकारिता क्षेत्रय् मिसा म्हो जक दुगु खःसा आःअथे मजुइ धुंकल ।
 
 
अथेसां आः नं मिसाय्‌सं समाचार च्वइ, सम्पादन याइ धकाः समाजं मकाःनि । च्वयेगु, सम्पादन यायेगु मिज पत्रकारतय्‌सं जकः यायेफु धकाः धाइपिं नं दु । रेडियो, टेलिभिजनय् धायेगु खःसा मिसाय्‌सं ब्वनीगु जकः जुइका धकाः धाइपिं नं दु । मतलब, मिसा पत्रकारतय्‌गु कार्य क्षमताय् विश्वास मयाइपिं अझ नं यक्व दु । अथेहे बांलाःगु अवसरय् मिसाय्‌ दुमथ्याकूगु धकाः नं खँ वः ।
 
उत्कृष्ट धयातःगु समाचार बिटय् मिसाय्‌ म्हो जकः प्राथमिकता बियाच्वंगु दु। न्यूनतम पारिश्रमिकया खँय् सकसिगु समस्या जुयाच्वंगुली झीगु नेवाः ख्यःया पत्रकारय्‌गु ला थ्व झन् तःधंगु हे समस्या जुल । नेवाः पत्रकार मिसापिं पत्रकारीताया पेशागत रूपं स्वयां नं भावनात्मक कथं ज्या यानाच्वपिं खनेदु । थुकिं यानाः थ्व पेशापाखे थःगु भाय्‌यात सेवा यायेगु ज्या लिपा तक यंकेत थाकुइ थें जितः ताः ।
 
 
 
रचना श्रेष्ठ
 
समाजय् आःतक नं मिसा धयाकथं हाथ्या व समस्या आपालं दु धइगु मतिइ तइ । न्हापा व आः समस्याया प्रकृति पाःसां नं मिसातय्‌गु समस्या म्हो जूगु मदु । स्वतन्त्रता दक्कले तःधंगु हाथ्या खःसा आम मिसातय्‌गु नितिं निर्णायक तगिमय्‌ थ्यंके मफूगु तःधंगु हाथ्या जूगु दु । 
 
न्हापा मिसाय्‌ छेँय्‌ नं पिने मछ्वयेगु चलन दु । आः थुखे ह्यूपाः वःसानं राज्यं दयेकातःगु कमजोर नीतिं यानाः मिसात ल्यूने लानाच्वंगु खनेदु । पिनें स्वयेबलय् मिसाय्‌गु पक्षं आपालं हक अधिकार ब्यूगु खनेदुसां कानूनया ढड्डाय् जक मुनाच्वंगु दु । उकियात व्यवहारय् छ्यले फयाच्वंगु मदु । दसुया ल्याखं स्वयेगु खःसां पत्रकार मिसातयसं समाजनिसें राज्यतक्कया विषयस खँ ल्हाइ । तर व हे मिसा पत्रकारपिन्त विशेष अधिकार व नीतिगत ज्याया भाला गनं ब्यूगु मदु । थुकिया कारण धइगु हे पुरुषवादि दृष्टिकोण खः ।
 
समानताया ल्हाइ तर ब्यवहारया खँ वइबलय् क्षमताया न्ह्यसः थनाः मिसातय्‌त न्ह्यवःसा कथं जक काइ, महत्वं जाःगु थाय् बीमखु । पत्रकार मिसातय्‌गु समस्या थुकथं दु । 
 
१. पत्रकार मिसातय्‌सं पत्रकार महासंघया सदस्यता काये थाकु । 
 
२.पारिश्रमिकय् असमानता दु । 
 
३.क्षमता विकास यायेगुली माः कथं थाय् दइमखु । 
 
४.मिसातय्‌गु विषययात कयाः न्ववाइबलय्‌ आत्मस्वाभिमान व छेँय्, समाजय् व लजगालय् ज्या मछिंक न्ह्यसः ल्ह्वनीगु । 
 
५.मिजं पासापिन्स क्षमता स्वयां नं रुप रंगया विषयस खँ ल्ह्वनाः हिबाय्‌चबाय् याइगु । 
 
६. छेँय् ई बीमापिन्सं लजगालय् ई बी फइमखु धकाः अविश्वासया खँल्हाइगु । 
 
७.लजगाः बीगु ख्यलं आपालं सेवा, सुविधा मिजंतय्‌त ज्याछिकं जक योजना दयेकाच्वंगु । 
 
८.पत्रकार मिसातय्‌त ब्यबसायिक व क्षमता विकास यायेगुली ध्यान मब्यूगु, न्ह्यसः थनीगु । 
 
९.मिसातय्‌ कोटाया ब्यबस्था याःसानं सेवा सुविधा छ्यलेगु खँय् आपालं पंगः दुगुलिं छ्यले फयाच्वंगु मदु ।
 
 
रेखा शाक्य
 
आम सञ्चार क्षेत्रयात राष्ट्रया प्यंगूगु अंग कथं कयातःगु दु । गुकिं जनताया सःया नापनापं जनहीत स्वयां विपरीत ज्यायात नं समाजय् न्हाय्‌कं थें ब्वयाबीगु ज्या याइ ।
 
राष्ट्रया छगू धिसिलाःगु अंगपाखें सकल मिसामिजंयात व मेपिन्त स्वयेगु पहलय् एकरुपता दयेमाःगु खः, तर अथे खयाःनं सञ्चार क्षेत्रया तथ्यांकयात जक मूल्यांकन यायेगु  खःसां सञ्चार माध्यमय् मिसापिन्त व्यक्तिगत व सामाजिक राजनैतिक कारणं समान थाय् बियातःगु खनेमदु ।
 
आपालं मिडियां मिसा पत्रकारपिन्त छगू कथं मनोरञ्जनात्मक ज्याय् हे जक सीमित जुइत बाध्य यानाब्यूगु खँयात झीसं मखं व मस्यू पहः यायेगु उचित जुइमखु । मिसापिं पत्रकार सक्षम जूसां तबि सञ्चार क्षेत्रय् मिसामैत्री लकसयाअभावं थःगु थाय्‌या नितिं पत्रकारिताया धलखय् छपलाः ल्यूने तइगु अवस्था थौंया मू समस्या खः ।