नीगू लखपर्यटक हय्गु म्हगस
– सानुराजाशाक्य
थुगु दँय् झिंछलाय् हे झिगू लखपर्यटक नेपाः वल धकाः पर्यटन मन्त्री नं केक तानाः लसता इनेगु ज्या यात । वइगु सन् २०२० स नेपालय् वइपिं विदेशी पर्यटकत नीगू लख थ्यं केगु सरकारी घोषणा दु । थ्व दँयात पर्यटक दँ (भ्रमण बर्ष २०२०) हनेगु सरकारी घोषणा खः । नेपाः पर्यटनया प्रचुर संभावना दुगु देय् खः । गुलि देसय् पर्यटक धइगु हे मथ्यनि बलय् नेपालय् पर्यटकत वय्गु शुरु जूगु खः ।
तर नेपाःया समृद्धिया नितिं पर्यटन महत्वपूर्ण धकाः नेपाःया नीति निर्मातातसें धाःसां धात्थें हे पर्यटनं हे झीगु देय्यात थकाय्गु योजनावद्ध अभियान शुरु जूगु मदु । नेपाःया संभावनाया ख्यः धकाः जलस्रोत व पर्यटनयात काय्गु याः । तर जलस्रोत मध्ये जल सितिकं हे भारतं यंका च्वंगु दुसा जलस्रोत पिकाइगु विद्युत निर्यात यानाः नेपाः धनी जुइगु म्हगस नं भारतया कारणं संभावना दइगु खने मदु ।
नेपाःया विद्युत न्याय्त चीन नं उत्सुक जक मखुकि अखतं नेपाःयात नेपाः व तिब्बतया दथुइ विद्युत प्रशारण दय्कल धाःसा छिमिसं गुलि मत चीनं न्याय्गु धकाः न्यं बलय् नेपाः जिल्ल जुइमाल । नेपाःया विद्युत भारतय् मखु, भारतं आःतकं नेपालय् विद्युत आयात यायेमाला च्वंगु दु । नेपाःया विद्युत बंगलादेशय् निर्यात याय्गु बारे सहमति जूगु दुसां भारतया भूमिका नेपाःप्रति सकारात्मक जुइ धइगु संभावना मदुनि ।
थ्व अवस्थाय् थःगु हे बल बुतां नेपाःयात समृद्धि हय्गु स्रोत धइगु पर्यटन खः। तर नेपालय् पर्यटकत झिगू लख थ्यं बलय् नं दंगः जुइ माःगु अवस्थाय् नेपाः दु । नेपाः स्वयां यक्व हे लिपा तिनि पर्यटन ख्यःयात चाये कूगु कम्बोडिया, लाओस, भियतनामय् पर्यटक लाखय् मखु, करोडय् थ्यनीगु अवस्था दु । चीन व भारत तःधंगु देय् व पर्यटन क्षेत्र नं यक्व दुगुलिं अन करोडया ल्याखय् पर्यटकत थ्यनीगु स्वभाविक हे जुल ।
नेपाःयात आम्दानीया प्रमुख स्रोत पर्यटन दय्केगु नितिं छु यायेमाः धकाः थौंतक नं विश्लेषण यानाः दीर्घकालिन योजना दये कूगु खनेमदु । महोत्सव पर्यटन बर्ष जक हनाः पर्यटकत अप्वइगु मखु । पर्यटक अप्वय् केगु घोषणाया अर्थ नेपालं ‘क्वालिटी पर्यटक’ स्वयां नं ‘क्वान्टीटी’ तिबः बिया च्वंगु दु धइगु काय्छिं । भुटान व माल्दिभ्सय् नं पर्यटकत वं, तर उगु देय्या प्राथमिकता क्वान्टीटी मखु, क्वालिटी पर्यटक हय्गु ।
ल्याःम्हो जूसां अप्वः खर्च याइपिं पर्यटक सालेगु उमिगु लक्ष्य खनेदु । माल्दिभ्सय् ला समुद्रय् बल्चा थेंजाःगु कुटी दय्काः सेभेन स्टार होटलत संचालन यानाच्वंगु दु । गन च्वनेत भचा भचा ध्यबां मगाः । तर नेपाःया सन्दर्भ स्वय्गु खःसा नेपाः पश्चिमी पर्यटकतय् नितिं दंगु गन्तब्य कथं कया तःगु दु ।
नेपाः पर्यटकतय्त साले फइगु स्रोत धइगु दकलय् न्ह्यःने हिमाल, पोखरा उपत्यका, लुम्बिनी, स्वनिगः दुनेया स्वयम्भू, बौद्ध, पुलांगु लाय्कू, पशुपति क्षेत्र, चितवन लगायत थी थी राष्ट्रिय निकुञ्ज खः । पर्यटकत शपिङ्ग, नाइट लाइफ न्ह्यइपुकेत नं वय्गु याः, तर नेपाःया सन्दर्भय् पर्यटकतसें चाह्यू वइ बलय् ह्याण्डीक्राफ्ट दुने लाःगु द्यः,मूर्ति, पौभाः, पस्मिना, कार्पेट भचा न्याःसां शपिङ्ग व नाइट लाइफ न्ह्यइपुकेत जक धकाः नेपालय् पर्यटकत मवः ।
नेपालय् क्यासिनो प्यंगू न्यागू दुसां पर्यटक तय्त आकर्षित याय्त ताःमलाः । क्यासिनो स्वःवने बलय् अन पर्यटकत (भचा भचा भारतीय व चिनियाँ जक) दुसां खाली खाली धाःसां जिउ । नेपालय् क्यासिनो चले याय्त छाय् हान थाप जुया च्वंगु खः,गनं हाकूगु धन तुयुकेगु ज्याया नितिं जक क्यासिनो खःला धकाः शंका याय् थाय् दु । थुकथं स्वय् बलय् पर्यटकतय् नितिं नेपाःया बजाः शपिङ्ग व नाइट लाइफया गन्तब्य मखु ।
नेपालं पर्यटक तय्त मीगु धइगु हे हिमाल, ट्रेकिङ्ग, जंगल सफारी, विश्व सम्पदा सूचीया दरबार, देगः, स्तूपा हे खः । थुपिं जक स्वय्त नेपालय् गुलि तक पर्यटक साले फइ धइगु अध्ययन नं जूगु मदु । पर्याप्त पूर्वाधार थाय् थासय् दय्केगु खःसा न्यय्गगू लख पर्यटक नेपाःया नितिं कु गाः । तर पर्यटक सालेत उकथंया पूर्वा धारया विकास हे मयाःनी । पहाडी व उच्च पहाडी लागाय् स्वल धाःसा अप्वः धइथें थासय् रिसोर्ट टाइपया होटल सञ्चालन यानाः निन्हु स्वन्हुया हाइकिङ्ग प्याकेज वा गाडीं हे अःपुक चाःहिले फइगु कथंया मुख्य बालांगु स्तरया लँ अलय् होटल रिसोर्ट नेपाः व वैदेशिक लगानी कर्तायात याकेगु कथं पूर्वाधार दय्केगु योजना कार्यान्वयन याय् फत धाःसा पर्यटकत साले अःपुइ । आम पर्यटकत ट्रेकिङ्गय् आकर्षित जुइ मखु ।
उकिं आम पर्यटकत सहज व न्ह्यइपुक न्ह्याथय् नं वने फइगु पूर्वाधार नेपाःया पर्यटन क्षेत्र थकाय्गु प्राथमिकताय् लाय्माः । थुकथंया पूर्वाधार विदेशी पर्यटक जक मखु,आन्तरिक पर्यटकया नितिं नं तःधंगु आवश्यकता दु । मुख्य शहरं जुम्ला, हुम्ला, रारा, डोल्पा, मुस्ताङ्ग, मनाङ्ग, गोरखा, गोसाइकुण्ड, जिरी, दोलखा या उच्च भूभाग, सोलुखुम्बु, नाम्चे, लुक्ला व पाथिभरा तक स्वघौ प्यघौ ड्राइभ यानाः वने फइगु लँया विकास जूसा नेपालय् पर्यटकत वाल छ्याल थासय् थासय् वने फइ । तर विडम्बना नेपालय् स्वनिगलं नगरकोट तक वनेगु लँपु तकं बांमलाः । लँपु सुधार याना च्वंगु झिदँ दइन थें च्वं सिधइगु संकेत तकं मदु । दुुगु पूर्वाधार नं तहस नहस यानातःगु दु ।
विश्व सम्पदा सूची लाःगु येँ, यल, ख्वपया पुलांगु दरबार लागा पर्यटक मैत्री मजूनि । छक्वलं प्यसः न्यासः पर्यटक उगु थासय् वल धाःसा पर्यटकत वःगु बस तकं दिके थाय्या अभाव दु । पर्यटक तय्के म्हइगु ध्यबाया छुं प्रतिशत पर्यटक तय्त सुविधा बीगु कथं यचु पिचु व पर्याप्त जुइ कथंया सार्वजनिक ट्वाइलेटया व्यवस्था मदु । नेपालय् वइपिं पर्यटकपाखें म्हइगु ३ प्रतिशत शुल्क नेपाल पर्यटन बोर्डय् वनी ।
उगु ध्यबां पूर्वाधार विकासय् छ्यलाः पर्यटकयात सुविधा अप्वय् केग ुलिइ मखु, अनुत्पादक महोत्सवया नामय् खर्च यानाः बजेट फुका च्वंगु स्थिति दु । हाकनं पर्यटन बोर्ड उतिकं भ्रष्टाचार जुइगु अफिसया रुपय् नं बदनाम दु । पर्यटक तय्त सुविधा जुइ कथं यात तःग्वःगु सुविधा सम्पन्न बस हय्केगु सरकारी नीति हे मखना । स्वनिगलय् छन्हु हे द्वलंद्वः पर्यटक तय्त पर्यटक बसय् तयाः चाःहिके माल धाःसा उलि बस स्वनिगलय् माले हे फइमखु ।
पर्यटन व्यवसाय नेपाःया नितिं न्हूगु मखु । तर समयानु कूल जुइक हिलेगु सरकारी नीति तकं मदु । सरकारी जग्गाय् दनातःगु नेपाःया दकलय् तःधंगु होटल हायातया नीजि लगानी कर्तां व संचालकं होटल न्ह्याबलें घाटा क्यनाः सरकारं होटलय् लगानी जग्गा वापतया शेयर तकं घाटा व लगानी विस्तारया नामय् जग्गा तकं नीजि लगानीकर्ताया नामय् याना यंका च्वंगु लिइ तकं सरकार न्ह्यलं चाःगु मदु ।
सरकारया तारागाउँ विकास समितिया उगु जग्गा होटलया संचालकय् दुथ्याःपिं सरकारी प्रतिनिधितसें गुकथं थःगु पदया दुरुपयोग यानाः सरकारी जग्गा नीजि ब्यापारीयात सितिकं बियाः भ्रष्टाचार यात धइगु ज्वलन्त नमूना दु ।
